NSND Hồng Vân: Người mẹ quốc dân trong phim truyền hình Việt

Dịp Vu Lan báo hiếu, mình chợt ngẫm lại, một trong những diễn viên có vai diễn về mẹ xuất sắc nhất chính là NSND Hồng Vân. Với diễn xuất “cứng cựa” của một người nghệ sĩ gạo cội, cô đã nhiều phen khiến mình và nhiều khán giả phải bực tức với vai bà Mai - người mẹ thiên vị con thương con ghét, lại hay xem nhẹ chàng rể nghèo trong bộ phim Gạo Nếp Gạo Tẻ phần 1. Những xung đột gay cấn cùng với loạt lời thoại “để đời” của nhân vật bà Mai khi mắng các con và đối đáp với mẹ chồng là điểm hấp dẫn khiến Trăng Khuyết không thể rời mắt khỏi bộ phim một thời làm mưa làm gió màn ảnh truyền hình. 

Gần đây, NSND Hồng Vân một lần nữa nhập vai người mẹ đáo để không kém: bà Thanh trong Giấc Mơ Của Mẹ. Điểm chung của hai bộ phim kể trên là đều khai thác những câu chuyện dung dị đời thường, trong đó câu chuyện về những mâu thuẫn giữa mẹ và con, đồng thời gây ấn tượng với hình ảnh 2 bà mẹ truyền thống: tần tảo, thương con và sẵn sàng làm tất cả vì con, đó là bà Mai trong Gạo Nếp Gạo Tẻ phần 1 và bà Thanh trong Giấc Mơ Của Mẹ đều do NSND Hồng Vân thủ vai. Họ đều giữ vai trò là “tay hòm chìa khóa”, quán xuyến việc nhà, chăm lo cho chồng con từ miếng ăn giấc ngủ và đều phải làm dâu, phụng dưỡng mẹ chồng. 

Ở 2 nhân vật người mẹ do NSND Hồng Vân đảm nhận tuy có sự khác biệt trong hoàn cảnh, tính cách và cách nuôi dạy con cái, nhưng mình nhận thấy điểm chung của họ là luôn vun vén, lo toan cho gia đình và có tính muốn bảo bọc chu toàn các con. Đó là nếp sống và cách nghĩ của người mẹ trong nhiều gia đình, được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Nhìn vào người mẹ trong phim, Trăng Khuyết tin rằng có không ít khán giả cũng giống như mình, cảm nhận được hình bóng của mẹ trong hình ảnh nhân vật do cô Hồng Vân thủ vai. 

Trong Giấc Mơ Của Mẹ, bà Thanh là chủ một quán ăn nhỏ và là mẹ của 3 đứa con: Quang Minh (Nhan Phúc Vinh), Trà My (Diễm My 9x) và Kiên Cường (Trần Ngọc Vàng). Trong 3 đứa con, bà yêu thương, gửi gắm tất cả sự kỳ vọng vào cậu con trai trưởng Quang Minh. Cũng vì lẽ đó mà nhiều khi bà vô tình khiến cô con gái thứ 2 là Trà My và chàng út Kiên Cường tủi thân vì luôn cảm thấy trong mắt mẹ chỉ có anh hai là nhất. 

Đối với Trà My, bà Thanh là một bà mẹ thiên vị. Dù rất thương mẹ nhưng giữa hai mẹ con thường xuyên khắc khẩu và từ nhỏ đến lớn Trà My luôn cảm thấy bất công vì mẹ luôn thương anh hai hơn mình, trong khi chính cô mới là người đứng ra giúp mẹ gánh vác, lo liệu tất cả chuyện tiền nong trong nhà.

Nhưng đối với mình trong cương vị khán giả đã xem qua 20 tập phim, mình lại cảm thấy bà Thanh là một bà mẹ “xù lông”, sẵn sàng bảo vệ các con trong mọi hoàn cảnh. Như trong tập 10 chẳng hạn, khi biết Trà My bị đồng nghiệp vu chuyện, bà tức tốc tới công ty để đòi lại công bằng cho con gái. Bà chấp nhận là một người mẹ, người vợ, người phụ nữ không mấy hiền lành trong mắt người ngoài để bênh vực con, bất cứ ai động đến con cái thì đều không thể an bình với bà Thanh. Là người phụ nữ chân chất cả đời chỉ quen buôn bán, khi đối mặt với giám đốc của Trà My, bà Thanh chỉ biết dùng tấm lòng người mẹ để biện bạch cho con và cam đoan rằng con gái bà không làm chuyện xấu.

Gần đây nhất, trong diễn biến mới nhất của tập 17 -18, chứng kiến cậu con trai cưng Quang Minh (Nhan Phúc Vinh) bị cấp trên nói này nói nọ thậm tệ, bà thẳng thừng dạy cho gã sếp hợm hĩnh kia một bài học về lễ độ. Thậm chí, ngay cả khi Quang Minh bị “bóc mẽ” là lén lút qua lại với vợ sắp cưới của sếp, dù rất đau lòng nhưng trước mặt người ngoài, bà Thanh vẫn cứng cỏi để bênh vực con trai. Bà cũng tức giận, trách mắng con trai. Nhưng lần đầu hiểu rằng đứa con trai giỏi giang của mình cũng phải nhẫn nhịn vì miếng cơm manh áo chứ không hào nhoáng như những gì anh thể hiện với người nhà, bà khóc trong bất lực, thương nhiều hơn là trách.

Và dù trong phim cũng như ngoài đời, có một thực tế tréo ngoe rằng: Các con càng không cần mẹ đứng ra che chở thì mẹ càng lo lắng, càng “xù lông” muốn bảo vệ con. Mẹ càng “xù lông” thì các con càng xấu hổ với thiên hạ… 

Bà mẹ nào, dù là bà Mai trong Gạo Nếp Gạo Tẻ phần 1 và bà Thanh trong Giấc Mơ Của Mẹ cũng có nỗi lòng riêng của mình, chung quy cũng vì mưu cầu hạnh phúc cho con cái và gia đình. Bà Mai trong Gạo Nếp Gạo Tẻ phần 1 vẫn âm thầm ao ước có một ngày được “giải phóng” khỏi mớ việc nhà mà bà đã làm quần quật trong suốt mấy chục năm qua. Giá như có một ai đó trong gia đình, nhất là cô con gái cưng như Hân, hiểu rõ được tâm tư thầm kín của bà Mai, để có sự an ủi, chia sẻ đúng lúc nhất, có lẽ bà Mai sẽ không hành xử quá cay nghiệt với chàng rể thất thế.

Trong Giấc Mơ Của Mẹ, mình thấy bà Thanh chỉ ao ước lo cho Trà My được tấm chồng tốt, lo cho Quang Minh có thể thành đạt và đứa con út Kiên Cường mau chóng có công ăn việc làm ổn định. Do tính cách các con khác nhau, nên mỗi đứa con mẹ "yêu" mỗi kiểu. Cũng vì không hiểu nỗi lòng của mẹ mà đôi khi những người con sẽ cảm thấy tình yêu thương của mẹ không còn là điều dễ chịu mà đôi lúc trở nên ngột ngạt khiến họ muốn tách riêng ra. 

Nắm bắt xuất sắc tâm lý của một bà mẹ, cùng bề dày kinh nghiệm diễn xuất, NSND Hồng vân đã lột tả chân thực hình ảnh bà Thanh trong Giấc Mơ Của Mẹ qua những cảm xúc diễn như không diễn, tạo được sự đồng cảm từ mình và khán giả. 

“Sau bà Mai trong Gạo Nếp Gạo Tẻ thì bà Thanh trong Giấc Mơ Của Mẹ là vai tôi rất thích. Đây là nhân vật có tính cách trái ngược hẳn với nhân vật bà Mai. Giữa hai nhân vật có một điểm chung mà người phụ nữ nào cũng có, đó là lòng yêu thương con và sự vun vén dành cho gia đình. Mỗi một người phụ nữ đều có bản năng là bằng mọi giá, dù nhà giàu hay nghèo thì họ đều sẽ tìm mọi cách vun vén cho gia đình đầy đủ nhất có thể, để con cái họ không bị thua thiệt nhất có thể”. - Đó là lời mà NSND Hồng Vân chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn mà mình xem được.  

 Mẹ là thế đây, luôn muốn bảo vệ con cái, luôn yêu thương con cái nhưng đôi lúc xử lý nhiều chuyện còn cảm tính khiến cho những đứa con buồn lòng vì không hiểu được mẹ. Nhân dịp lễ Vu Lan báo hiếu, ngồi xem Giấc Mơ Của Mẹ mà mình chiêm nghiệm ra rất nhiều thứ. Là đứa con xa nhà, mình chỉ muốn bắt một chuyến xe về với mẹ ngay, gạt bỏ công việc và những lo toan cuộc sống mưu sinh, để sà vào vòng tay của mẹ. Cảm ơn NSND Hồng Vân đã có những vai diễn người mẹ thật hay, để con tự nhận ra những thiếu sót của mình, để con hiểu mẹ mình nhiều hơn. Còn bạn, bạn đã thấu hiểu cho mẹ của mình chưa?   

* Bài viết của Trăng Khuyết chia sẻ tại box Phim Việt Nam