Memento Mori Đất: Đặt góc nhìn mới về những bệnh nhân cận tử

Là một trong số hiếm hoi những bộ phim độc lập ra rạp trong năm nay của thị trường điện ảnh Việt Nam, mình thấy Memento Mori: Đất cũng như Đêm Tối Rực Rỡ vậy, không cần “đao to múa lớn” về truyền thông nhưng chất lượng phim thì lại vượt ra khỏi sự mong đợi.

Memento Mori: Đất là dự án nằm trong chuỗi Memento Mori The Movie của đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ. Memento Mori: Nước và Memento Mori: Lửa là hai tác phẩm còn lại trong dự án. Còn một thông tin mình rằng Memento Mori: Đất là tác phẩm Việt vinh dự được chọn tranh giải tại hạng mục New Current, Liên hoan phim Busan 2022 (Hàn Quốc).

Về diễn biến, Memento Mori: Đất kể câu chuyện về Vân – một bệnh nhân mắc bệnh nặng đang nằm trên giường những ngày sau cùng. Căn bệnh quái ác đã hành hạ người mẹ và cướp đi những gì tươi đẹp của cuộc đời cô nàng. Nhưng những đau đớn về bệnh tật chẳng là gì so với bất an, lo lắng của Vân dành cho Nguyệt và Nga – hai đứa con thơ mà cô hết lòng yêu thương.

>>> Xem thêm: Memento Mori - Đất: Ngôn ngữ điện ảnh dày dặc nhưng diễn xuất hạn chế 

Ngoài dốc hết lòng lo cho con cái, Vân còn có một di nguyện được hiến giác mạc cho y học nhưng người cha độc đoán đã ngăn cản điều đó. Ngoài Vân, Hoàng – chồng của cô cũng có vấn đề nan giải khi nhận được lời đề xuất hiến thận để trả những khoản nợ của gia đình. Không hề lo lắng cho sức khỏe của mình, Hoàng chỉ sợ chẳng may mình có chuyện gì thì không còn ai chăm lo cho vợ nữa. Liệu gia đình đáng thương kia sẽ phải làm như thế nào để có thể vượt qua những khắc nghiệt mà tạo hóa đã “ban” cho họ.

Được đặt để dày đặc giá trị của ngôn ngữ điện ảnh, mình thấy Memento Mori: Đất hiện lên một cách nhẹ nhàng, từ tốn để có thể cảm nhận được trọn vẹn những “tâm tình” mà nhà làm phim muốn truyền đạt đến chúng ta. Từng thước phim đẹp đến nao lòng cùng với đó là những dụng ý sâu sắc, Memento Mori: Đất thể hiện được tư duy điện ảnh đặc biệt mà đã rất lâu rồi một bộ phim Việt Nam mới có thể làm được như vậy.

Điểm đắt giá nhất mình thấy ở Memento Mori: Đất là câu chuyện đề cao những giá trị về tinh thần, đó là mong muốn tưởng niệm những bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo, căn bệnh quái ác dày vò thân xác con người khiến họ phải sống trong đau đớn cả thể xác lẫn tinh thần. Memento Mori: Đất không chỉ đơn thuần hiện lên tâm tư của người bệnh, bên cạnh đó còn là nỗi niềm của những người thân xung quanh, người gián tiếp phải chịu tổn thương nhưng cái giá mà họ phải trả cũng không hề đơn giản.

Theo thông tin mình được biết rằng, nhân vật Liên do diễn viên Minh Hương thủ vai ngoài đời thực cũng là một bệnh nhân ưng thư cận tử. Nên Memento Mori: Đất đã cho mình cảm nhận rất chân thật và đáng tin cậy. Mình tin rằng không chỉ mình không thôi đâu, mà hầu hết khán giả cũng sẽ dễ dàng cảm nhận được sự chân chất mà bộ phim đã mang lại.

Ngay từ tựa đề, bộ phim đã phần nào lột tả được hết tinh thần của mình trong đó. Nếu dịch theo nghĩa Latinh, thành ngữ Memento Mori nghĩa là “Hãy nhớ rằng ngươi sẽ chết” thì trong văn hóa Việt Nam chúng ta, “Đất” cũng là một hình ảnh gợi đến sự ra đi khi cho đến cuối đời, ta lại được trở về với “đất mẹ”. Bởi với những điều tinh tế như vậy, Memento Mori: Đất đã cho mình cái nhìn vẹn toàn nhất về sự chỉn chu, tỉ mỉ.

Ngoài cốt truyện, cách kể chuyện bằng máy quay của Memento Mori: Đất cũng mang đến nhiều sự chiêm nghiệm đối với mình. Phim được vận dụng đa dạng góc quay, từ những góc cao rộng, chao đảo cho thấy sự chới với, chông chênh của con người đối với thực tại, hay đúng hơn là của những số phận bi thảm đang vật vờ đấu tranh với chính sự sống lay lắt của mình.

Truyền bá tôn giáo một cách nhẹ nhàng, mình thấy Memento Mori: Đất không “show” quá sâu những giáo điều, triết lý của Thiên Chúa giáo. Mà thay vào đó, phim dùng những bản thánh ca, những hồi chuông nhà thờ làm nơi để bấu víu niềm tin cho những tâm hồn tội nghiệp. Đức tin về Chúa đã khiến Vân trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Dù thân xác vẫn không thoát kiếp bệnh tật nhưng tâm hồn cô gái dường như đã đã nhẹ nhõm hơn.

>>> Xem thêm: Memento Mori - Đất: Truyền tải thông điệp về sự sống bằng sự ra đi

Với những gì mà Memento Mori: Đất đã thể hiện được, dù rất sâu sắc và tỉ mỉ nhưng có mình khá tiếc khi bộ phim không được đại đa số khán giả tiếp nhận. Không phải là vấn đề của phim, mình nghĩ phần lớn là do khán giả không ưa chuộng những thể loại indie như vậy, một điều đáng buồn cho những nhà làm phim chân chính cũng như cho nền điện ảnh Việt Nam của chúng ta hiện nay.

* Bài viết của Salonpas chia sẻ tại box Mọt phim Review