Giải thích những chi tiết đầy ẩn ý trong Memento Mori: Đất

Memento Mori: Đất là bộ phim dày đặc những chi tiết đầy ẩn ý mà mình nghĩ sau khi xem chúng ta phải tự mình suy ngẫm và tìm hiểu thêm để có được câu trả lời. Có những chi tiết tưởng chừng như thoáng qua nhưng cũng ẩn chứa cả câu chuyện đằng sau đó. 

Dưới đây là một số chi tiết khiến mình tò mò và tìm hiểu về Memento Mori: Đất. Cùng mình điểm qua nhé!

Ý nghĩa nhan đề Memento Mori: Đất

Theo như mình tìm hiểu, “Memento Mori” là thành ngữ tiếng La-tinh được dùng trong văn hoá Cơ đốc giáo từ nhiều thế kỷ. Nó có nghĩa là “Hãy nhớ, mi sẽ ra đi”. Lời nhắc nhở này như một hàm ý ai rồi cũng tới lúc mất đi, nó như một lẽ hiển nhiên của cuộc sống. Vì thế trong những hoàn cảnh khó khăn, suy sụp hay tuyệt vọng nhất, chúng ta nên cố giữ thái độ điềm tĩnh, tích cực và trân trọng cuộc sống.

Xét trong trường hợp của Memento Mori: Đất, nhân vật Vân cũng là người theo đạo Thiên Chúa nên việc lấy một thành ngữ trong văn hóa Cơ đốc giáo làm thông điệp xuyên suốt phim mình thấy hoàn toàn hợp lý. 

Chùm phim Memento Mori The Movie của đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ sẽ xoay quanh 3 nguyên tố hình thành lên trái đất là đất, nước và lửa. Bộ phim đầu tiên - Memento Mori: Đất lấy bối cảnh ở vùng cao nguyên. Mình thấy không chỉ về mặt bối cảnh mà những yếu tố khác như cách bày trí nhà cửa và ăn mặc của các diễn viên cũng có sự gắn bó mật thiết đến nguyên tố này. 

Bước chân ở cuối phim

Bước chân ở cuối phim là một phân cảnh đầy tính nghệ thuật với mình. Nó chỉ đơn giản là một đôi chân chạm xuống mặt đất, bước chầm chậm như đang lưu luyến điều gì rồi đi mất thế nhưng lại ẩn chứa nhiều điều. 

Khi phỏng vấn với báo Phụ nữ, đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ cũng chia sẻ rằng: “Đất là mẹ, là nơi tiếp xúc với bàn chân đi của con người. Vân, trong ngày tháng cuối đời nằm liệt hoàn toàn trên giường. Ngoài những lúc đau đớn, cô đôi khi cũng mộng cũng mơ. Vân chao dao giữa hiện thực và giấc mơ. Cô luôn ao ước đi trên đôi chân của mình. Những bước chân chạm đất hạnh phúc. Vì vậy, câu chuyện đời của Vân và Hoàng sẽ gắn với đất.”

>>> Xem thêm: Em Yêu, Đừng Sợ: Ý tưởng, cảnh quay táo bạo nhưng diễn biến mờ nhạt

Vì vậy, phân cảnh cuối cùng này, mình nghĩ có thể hiểu là một sự nhân đạo của tác giả khi cho nhân vật của mình được thực hiện những mong ước cuối cùng của cô. 

Vân và mẹ đều mất vì căn bệnh ung thư vào năm 27 tuổi

Qua những lời kể của bố, mình thấy cuộc đời của Vân và mẹ mình đều phải gánh chịu những bất hạnh chung là ra đi khi còn quá trẻ vì căn bệnh ung thư. Đặc biệt, cả hai người phụ nữ này đều kết thúc cuộc sống này bằng cách ngã khụy trên rẫy cà phê. 

Bố Vân và Hoàng cũng phải chịu cảnh ngộ chung là “gà trống nuôi con” ở độ tuổi tam tuần. Mình thấy họ đều là những người đàn ông thuần hậu, chất phác, bộc trực và hết lòng yêu thương vợ con. 

Ở đoạn cuối phim, mình thấy Memento Mori: Đất có chạy dòng tưởng nhớ bệnh nhân Nguyễn Hoàng Vân. Đây là nhân vật xuất hiện trong cuốn sách Điểm Đến Của Cuộc Đời của tác giả Đặng Hoàng Giang. Vậy nên, mình nghĩ có thể con số 27 tuổi cũng trùng khớp với độ tuổi mà chị đã rời đi khỏi cuộc sống.

Vết rạn đen trên bụng Vân 

Vết rạn trên bụng Vân là một hình ảnh gây ấn tượng mạnh với mình trong trailer Memento Mori: Đất. Đến khi xem phim, mình vẫn rất tò mò và mong có được sự lý giải cho hình ảnh này. Thế nhưng dường như Memento Mori: Đất đã bỏ ngỏ để mình tự suy ngẫm về nó. 

Mình thấy hình ảnh đó khá giống với bã cà phê hoặc là một đốm đất. Dù gì đi nữa, mình nghĩ đó có thể là ẩn dụ cho cơn đau quặn thắt của Vân. Đốm đen ấy có lục rạn nứt như nói rằng bên trong cơ thể Vân đã bắt đầu có dấu hiệu chẳng lành. 

Trong trailer Memento Mori: Đất, phân cảnh này được lồng ghép vào một đoạn âm thanh nghe như tiếng thoi thóp thở. Khi xem phim mình mới biết đó là tiếng nấc của Vân ở cảnh cô lên cơn đau. 

Sự xuất hiện của một bệnh nhân ung thư khác 

Trong Memento Mori: Đất, Hoàng có đề cập đến việc hai vợ chồng mất đến 2 năm để chạy chữa nên trong khoảng thời gian đó không làm gì ra tiền. Vân và Hoàng về nhà được là nhờ vào sự giúp đỡ của một mạnh thường quân tên Hà. Khi Vân muốn hiến giác mạc cho y học nhưng không được bố đồng ý, cô đã gọi điện cho chị Hà để nhờ sự giúp đỡ. 

Sau đó chị Hà đã đến thăm Vân cùng với Liên - một cô gái trẻ chỉ vừa tròn 18 tuổi nhưng lại mắc căn bệnh ung thư vú. Trong lúc bố Vân và Hoàng vẫn còn đang phân vân với quyết định cho Vân hiến giác mạc, Liên đã nói với họ rằng: “Cháu cũng đang trong hoàn cảnh như chị Vân nên cháu rất hiểu cho chị.”

Ban đầu mình tưởng đâu đây chỉ là một câu thoại bình thường, thế nhưng sau khi biết về thân thế của Liên mình mới thấm thía về ý nghĩa của nó. Theo như mình được biết, Liên ngoài đời thực tên là Minh Hương và cô cũng là một bệnh nhân ung thư cận tử. Lời thoại cô nói với nhân vật Vân trong Memento Mori: Đất, thực chất là câu nói xuất phát từ tấm lòng của cô. 

Đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ đã trả lời trên nhiều phương tiện truyền thông rằng anh chọn Minh Hương vào vai Liên vì cô ấy đã từng trải qua cảm giác như Liên, vì thế sẽ có thể thể hiện tốt vai diễn này. 

Thêm một thông tin khiến mình giật mình khi biết được nữa là ban đầu nhân vật Liên được đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ giao cho chị Phạm Thị Huế - người đã thủ vai này trong vở kịch sân khấu Memento Mori. Thế nhưng thật đáng tiếc, chị Huế đã qua đời trước khi vở kịch này được đem lên màn ảnh rộng. 

>>> Xem thêm: Trailer Memento Mori - Đất: Bộ phim nặng ký về những người bệnh cận tử

Chính vì thế nhân vật Liên sau này được gửi gắm cho Minh Hương với niềm tin rằng cô sẽ có thể viết tiếp câu chuyện này một cách trọn vẹn. Mình nghĩ câu nói trên poster phim Memento Mori: Đất - “Thời gian đúng là không chờ đợi ai bao giờ cả.” cũng ngầm thể hiện sự nuối tiếc của ekip làm phim dành cho sự ra đi của chị Huế. 

Memento Mori: Đất là bộ phim nặng ký về những người bệnh ung thư cận tử. Có những điều khi càng hiểu sâu mình càng thấm thía ý nghĩa của nó hơn. Dù cho không được lan rộng với nhiều người vì rào cản về mặt chủ đề nhưng mình nghĩ thông điệp sống trong Memento Mori: Đất truyền được đến người nào thì sẽ thật tốt đẹp cho người đó.

* Bài viết của Lọ Lem chia sẻ tại box Phim Việt